İlişkiye Zarar Veren Davranışlar

Duygusal bir ilişki, iki insanın birbirine karşılıklı olarak söz verdiği, duygunun ve emeğin bir araya gelmesiyle oluşan özel bir bağdır. Ancak bazen bu bağ, yanlış davranışlar nedeniyle zarar görür. Çiftlerin sık sık kavga etmesi ve birbirlerine sürekli bağırmaları ya da aldatma, ortada görünen zarar verici davranışlardandır. Oysa bunların yanı sıra iletişimsizlik, kıskançlık, güvensizlik gibi sessiz tuzaklar da ilişkiye zarar veren davranışlardandır. Çoğu zaman farkında olmadan gerçekleştirilen bu davranışlar zamanla büyüyerek ilişkilerin ömrünü kısaltır.

Terapizy Blog’da bu yazıda ilişkileri zedeleyen davranışların olası nedenlerini ve etkilerini ele aldık. Aynı zamanda daha sağlıklı ve mutlu ilişkiler kurmak için neler yapılması gerektiğine de yer verdik. İşte her çiftin kabusu, ilişkiye zarar veren davranışlar…

Bir İlişkiye Zarar Veren Davranışlar Nelerdir?

Bir ilişkiye zarar veren, kabul edilemez birçok davranış şekli olabilir. Ancak genel bir çerçeveden yaklaşacak olursak bir tarafın ya da her iki tarafın da haklarını, onurunu, refahını sarsan herşey, ilişkiye zarar veren davranışlardan sayılır. Duygusal manipülasyon, sözlü ya da fiziksel taciz, kontrolcü davranışlar, yalan, aldatma, saygısızlık ve her türlü ayrımcılık da buna dahildir.

Birlikte olduğunuz insanın kendi sınırlarınızı ihlal etmemesi ve sizin de onun sınırlarına saygı duymanız gerekir. Ayrıca çiftlerin ilişkinin başından itibaren karşılıklı beklentilerini ve ihtiyaçlarını birbirlerine açıkça iletmesi de önem taşır. Bu prensipleri yok sayan davranışlara izin verilmemesi sağlıklı bir ilişki sürdürmek açısından önemlidir. İlişkilerin sağlıkla devam ettirilmesi için uzman desteği almak çözüm üretecektir. Terapizy ile ilişkiye zarar veren davranışlardan kaçınma ve ilişkiyi güçlendirmenin yollarını bulabilirsiniz.

İşte bilerek ya da bilmeyerek yapılan, ilişkiye zarar veren davranışlardan en yaygın olanları:

Duvar Örmek

Duvar örmek, ilişkiye zarar veren davranışların başında gelir. Bazen ilişkilerde eşlerden biri diğerinin duygusal olarak kendini tamamen kapattığından, iletişime girmediğinden yakınır. Bu durum bir tartışmanın ortasındayken ya da bir anda gerçekleşebilir. Bir kişinin bilişsel veya duygusal olarak diğer kişiye ulaşamama durumu ”duvar örmek” olarak adlandırılır ve ilişkileri en çok yıpratan davranışlardan biridir.

İlişkide duvar örmek, bir partnerin diğerini engellemesidir. Sessiz kalmak, tek kelimelik cevaplar vermek ya da bir tartışma sonrasında uzun süre mesafe koymak, duvar örmenin en belirgin halleridir. İlişkiye zarara veren bir davranış biçimi olan duvar örmek, partnerinizin yalnız hissetmesine, öfke ve kızgınlık duymasına neden olabilir.

Peki duvar örmeyle nasıl başa çıkılır? İlk olarak durumdan duyduğunuz rahatsızlığı net ve doğru bir şekilde dile getirin. Nazik bir yaklaşımla durumun ilişkinize verdiği zararı da dile getirebilirsiniz. Bütün bu bireysel girişimler sonuç vermediyse, uzman bir terapistten destek alın. İlişki terapistleri ve cinsel terapistler, partnerlerin göremediği şeyleri ortaya çıkarıp çözüm önerebilirler.

Eleştirmek ve Aşağılamak

İlişkilerde eleştiri ve aşağılama çiftlerden birinin diğerini sürekli olarak değersizleştirdiği, kusurlarını abarttığı ve kişisel özelliklerini hedef aldığı zarar verici davranışlardır. Eleştiri daha çok bir saldırı şeklinde gerçekleşir. Karşıdaki kişinin karakterine odaklanarak hakaret söylemleriyle, incinme ve reddedilme duyguları yaratır. Aşağılama ise karşıdakini küçümseme, kasıtlı olarak saygısızca davranmaktır. Alay etme; isim takma, göz devirme, dalga geçme gibi sözlü ve davranışsal göstergelerle gerçekleşir.

Sürekli eleştiri ve aşağılama kişide özgüveni sarstığı gibi çiftler arasındaki güven duygusuna da zarar verir. Açık ve dürüst iletişimi engelleyerek, iİlişkinin geleceğini tehlikeye sokar. Eleştiriye ve aşağılamaya maruz kalan kişilerde derin duygusal yaralar açılır. Peki böyle bir durumla karşı karşıya kalınca ne yapmalı? Öncelikle kesin sınırlar belirleyerek hangi davranışları kabul edip etmeyeceğinizi ifade edin. Kendinize sık sık değerli olduğunuzu hatırlatın. Sağlıklı bir ilişki karşılıklı saygı ve destek üzerine kuruludur. Gerektiğinde profesyonel yardım almayı ihmal etmeyin.

Sınırları Aşmak

Çoğu zaman ilişkilerde ”sen ve ben” olma hali ortadan kalkar. Çiftler aynı zamanda birer birey olduklarını unutup her an herşeyi ”biz” olarak görmeye başlar. Kulağa hoş gelse de biz olmak, kimi zaman partnerimizin nerede başladığını bizim nerede olduğumuzu unutmamıza yol açar. Farkında bile olmadan müdahaleci ve ya da kontrolcü bir pozisyona geçerek partnerimizin benlik duygusuna da zarar verebiliriz.

Sınırların belirsizleşmesi bireyin kendi ihtiyaç ve önceliklerini göz ardı etmesine neden olduğu gibi özsaygıyı yitirmeye neden olur. Sınırların olmaması bağımlılık yaratır. Üstelik bu durumdaki birçok çift mutsuzluklarından partnerlerini sorumlu tutmaya başlar.

Sınırlar kendimizi tanımlar. Kim olduğumuzu ve kim olmadığımızı belirler.

Dr. JohnTownsend & Dr. Henry Cloud

Oysa sevgi dolu bir çift olmanın en önemli ilkelerinden biri, karşımızdakinin kendi ihtiyaçlarımızdan ve ilgi alanlarından bağımsız, ayrı bir kişi olduğunu unutmamaktır. İster eş ya da sevgili isterse arkadaş olsun bir kişiye kendi alanı doğrultusunda yaklaşıp, gerekli saygıyı ve ilgiyi gösterdiğimizde, aslında o kişiyi kendimize daha da çok yaklaştırırız.

Partneri Değişime Zorlamak

Duygusal ilişkilerde insanların en çok düştüğü yanılgılardan biri de kusurlarına rağmen biriyle ilişkiyi devam ettirmektir. Elbette kimse kusursuz değildir ancak buradaki durum, birinin rahatsız edici alışkanlıklarının zaman içinde değişeceğini düşünmek, hatta onu değiştirebileceğine inanmaktır. Eşini değiştirmeye çalışmak, duygusal ilişkilerde sıkça yapılan ve yıkıcı sonuçları olan bir durumdur.

Kimse bir başkası tarafından zorla değiştirilmek istemez. Üstelik bu durum değiştirilmek istenen kişide karşı koyma ve isyan durumlarını da tetikleyebilir. Bazen de değişime zorlanan kişi mutlu olmaktan çok beklentileri karşılamaya odaklanır. Sonunda ise ilişki gerçek amacından uzaklaşır ve her iki taraf da mutsuz olur.

İlişkinin yürümesi için partnerin değişeceğini düşünerek bir ilişkiye başlamak yerine, onu olduğu gibi kabul edip sevmeye odaklanmak, doğru olur. Değişimin, özellikle de kişinin kendinden gelmiyorsa çok zor olduğunu kabul etmek gerekir.

Gerçekçi Olmayan Beklentiler İçinde Olmak

Tıpkı değişime zorlamak gibi karşı taraftan gerçekçi olmayan beklentiler içine girmek de ilişkiye zarar veren davranışlardandır. Bunun en yaygın nedenleri arasında, sosyal medya, romantik filmler ve toplumun idealleştirdiği aşk anlayışı yer alır. Daha özel nedenler arasındaysa bağlanma stilleri,geçmiş ilişkiler, karşılanmamış ihtiyaçlar, aile ve çevre vb. bulunur.

Bir ilişkide gerçeklik ile beklentilerimiz arasındaki uçurum ne kadar büyükse hayal kırıklığı da o kadar derin olur. Birçok kişi partnerine her anlamda mükemmel olması, zihnini okuması, onun odağında olmak, onunla her konuda anlaşmak ve çatışmamak gibi beklentilerle yaklaşır.

İlişkilerde gerçekçi olmayan beklentilerin üstesinden gelmek için ilk adım, kendini ve karşındakini olduğu gibi kabul etmektir. Hemen mükemmel bir ilişki olmasını beklemek yerine enerji ve sabrını ilişkiyi geliştirmeye adamak daha doğru olacaktır. İlişkiler nefes alıp veren canlı bir organizma olarak değişir ve gelişir. Esnek olmak ve bu değişime ayak uydurmak ise sağlıklı ve mutlu bir ilişki için önemlidir.

Özür Dilememek

İlişkiye zarar veren davranışlarda sırada özür dilememek var. Sağlıklı bir ilişkinin temel taşları arasında özür dilemek de yer alır. Çünkü özür dilemek bir sorunu çözmek için ilk adımdır. Ancak bazı durumlarda insanlar özür dilemekten kaçınırlar. Özür dilemekten kaçınmak, yetersizlik hissinden kaynaklanabildiği gibi suçu kabul etmek anlamına da gelir.

Oysa doğru bir şekilde iletilen samimi bir özür, kopacak bir fırtınanın önüne geçer ve karşılıklı sevgiyi, güveni pekiştirir. Peki ilişkilerde ne zaman özür dilenir? Partnerini kırdığında ya da hakaret ettiğinde, haksızlık ettiğinde, sert bir eleştiride bulunduğunda, kısacası davranışından pişmanlık duyduğun zamanlardan sonra. İlişkinizi önemsiyor ve gerçekleşebilecek kırıcı davranışlardan kaçınıyorsanız, özür dilemek iyidir.

Bu yazıda ”İlişkiye zarar veren davranışlar”ı ele aldık. Sevgiyle başlayan ilişkiniz kırıcı ve bencil davranışlarla çıkmaza girdiyse, Terapizynin uzman psikologlarından destek alabilirsiniz. Terapizy ile danışmanlık hizmeti alanlar ilişkide ve evlilikte yaşanan sorunlardan, cinsel işlev bozuklukları ve travmalara birçok alanda, daha mutlu ve sağlıklı bir yaşama kavuşuyor. Terapizy App ile çözüm her zaman elinizin altında! Terapizy’i Instagram hesabından da takip edebilirsiniz.